kev nug

Cov neeg ua liaj ua teb hauv Kenyan ntsib teeb meem nrog kev siv tshuaj tua kab ntau

NAIROBI, Kaum Ib Hlis 9 (Xinhua) — Cov neeg ua liaj ua teb hauv Kenyan feem ntau, suav nrog cov neeg nyob hauv cov zos, siv ntau liv tshuaj tua kab txhua xyoo.

Kev siv tshuaj no tau nce ntxiv ntau xyoo tom qab muaj cov kab tsuag thiab cov kab mob tshiab tshwm sim thaum lub tebchaws sab hnub tuaj Africa tab tom ntsib teeb meem hnyav ntawm kev hloov pauv huab cua.

Txawm hais tias kev siv tshuaj tua kab ntau ntxiv tau pab tsim kom muaj kev lag luam ntau txhiab lab shillings hauv lub tebchaws, cov kws tshaj lij txhawj xeeb tias feem ntau cov neeg ua liaj ua teb siv cov tshuaj tsis raug yog li ua rau cov neeg siv khoom thiab ib puag ncig muaj kev pheej hmoo.

Tsis zoo li xyoo dhau los, tus neeg ua liaj ua teb Kenyan tam sim no siv cov tshuaj tua kab ntawm txhua theem ntawm kev loj hlob ntawm cov qoob loo.

Ua ntej cog qoob loo, feem ntau cov neeg ua liaj ua teb siv tshuaj tua nroj tsuag rau hauv lawv cov liaj teb kom txo tau cov nyom. Cov tshuaj tua kab tsuag yuav raug siv ntxiv thaum cov noob cog rau hauv av kom txo tau kev ntxhov siab ntawm kev cog qoob loo thiab tiv thaiv cov kab.

Yuav muab tshuaj tsuag rau cov qoob loo tom qab kom cov nplooj ntau ntxiv rau qee qhov, thaum lub sijhawm paj, thaum txi txiv, ua ntej sau qoob loo thiab tom qab sau qoob loo, cov khoom nws tus kheej.

"Yog tsis muaj tshuaj tua kab, koj yuav tsis tau txais qoob loo hnub no vim muaj ntau yam kab tsuag thiab kab mob," Amos Karimi, tus neeg cog txiv lws suav hauv Kitengela, sab qab teb ntawm Nairobi, tau hais hauv kev xam phaj tsis ntev los no.

Karimi tau hais tias txij li thaum nws pib ua liaj ua teb plaub xyoos dhau los, xyoo no yog qhov phem tshaj plaws vim nws tau siv ntau yam tshuaj tua kab.

"Kuv tau tawm tsam ntau yam kab tsuag thiab kab mob thiab cov teeb meem huab cua uas suav nrog lub caij txias ntev. Lub caij txias ua rau kuv vam khom cov tshuaj lom neeg los tawm tsam qhov lwj," nws hais.

Nws qhov teeb meem zoo ib yam li ntau txhiab tus neeg ua liaj ua teb me me thoob plaws lub tebchaws Africa sab hnub tuaj.

Cov kws tshaj lij ua liaj ua teb tau tsa lub chij liab, sau tseg tias kev siv tshuaj tua kab ntau tsis yog tsuas yog kev hem thawj rau kev noj qab haus huv ntawm cov neeg siv khoom thiab ib puag ncig xwb tab sis nws kuj tsis ruaj khov.

"Feem ntau cov neeg ua liaj ua teb hauv Kenya siv cov tshuaj tua kab tsis raug uas ua rau zaub mov muaj kev nyab xeeb," Daniel Maingi ntawm Kenya Food Rights Alliance hais.

Maingi tau hais tias cov neeg ua liaj ua teb sab hnub tuaj hauv tebchaws Africa tau siv cov tshuaj tua kab ua cov tshuaj panacea rau feem ntau ntawm lawv cov teeb meem ua liaj ua teb.

"Muaj ntau yam tshuaj lom neeg raug txau rau ntawm cov zaub, txiv lws suav thiab txiv hmab txiv ntoo. Cov neeg siv khoom them tus nqi siab tshaj plaws ntawm qhov no, "nws hais.

Thiab ib puag ncig kuj hnov ​​​​​​qhov kub vim tias feem ntau cov av hauv lub tebchaws East African ua kua qaub. Cov tshuaj tua kab kuj ua rau cov dej ntws qias neeg thiab tua cov kab zoo li muv.

Silke Bollmohr, tus kws ntsuam xyuas kev pheej hmoo ntawm ecotoxicological, tau pom tias thaum siv cov tshuaj tua kab nws tus kheej tsis yog qhov phem, feem ntau ntawm cov neeg siv hauv Kenya muaj cov khoom xyaw ua rau muaj teeb meem ntau ntxiv.

"Cov tshuaj tua kab raug muag ua cov khoom xyaw rau kev ua liaj ua teb kom vam meej yam tsis tau xav txog lawv cov teebmeem," nws hais.

Route to Food Initiative, ib lub koom haum ua liaj ua teb kom ruaj khov, sau tseg tias ntau yam tshuaj tua kab yog lom heev, muaj cov teebmeem lom mus sij hawm ntev, yog cov teeb meem endocrine, yog lom rau ntau hom tsiaj qus lossis paub tias ua rau muaj ntau qhov teebmeem loj lossis tsis rov qab zoo.

"Nws yog qhov txhawj xeeb tias muaj cov khoom lag luam hauv Kenyan kev ua lag luam, uas tau muab faib ua carcinogenic (24 khoom), mutagenic (24), endocrine disruptor (35), neurotoxic (140) thiab ntau yam uas qhia meej txog cov teebmeem ntawm kev yug me nyuam (262)," sau tseg lub tsev kawm ntawv.

Cov kws tshaj lij tau pom tias thaum lawv tsuag cov tshuaj, feem ntau cov neeg ua liaj ua teb hauv Kenya tsis ua raws li kev ceev faj xws li hnav hnab looj tes, lub ntsej muag thiab khau looj plab hlaub.

"Qee tus kuj tsuag tshuaj rau lub sijhawm tsis raug xws li thaum nruab hnub lossis thaum cua hlob," Maingi hais.

Nyob rau hauv nruab nrab ntawm kev siv tshuaj tua kab ntau hauv Kenya yog ntau txhiab lub khw muag khoom ntoo uas nyob ib puag ncig, suav nrog hauv cov zos nyob deb nroog.

Cov khw muag khoom tau dhau los ua qhov chaw uas cov neeg ua liaj ua teb tuaj yeem nrhiav tau txhua yam tshuaj lom neeg ua liaj ua teb thiab cov noob sib xyaw. Cov neeg ua liaj ua teb feem ntau piav qhia rau cov neeg ua haujlwm hauv khw txog cov kab tsuag lossis cov tsos mob ntawm tus kab mob uas tau tawm tsam lawv cov nroj tsuag thiab lawv muag cov tshuaj rau lawv.

"Ib tug neeg tuaj yeem hu xov tooj los ntawm lub teb ua liaj ua teb thiab qhia kuv cov tsos mob thiab kuv yuav sau ntawv kom muab tshuaj rau. Yog tias kuv muaj nws, kuv muag lawv, yog tias tsis muaj kuv xaj los ntawm Bungoma. Feem ntau nws ua haujlwm, "Caroline Oduori, tus tswv khw muag khoom tsiaj hauv Budalangi, Busia, sab hnub poob Kenya hais.

Yog tias saib cov khw muag khoom thoob plaws hauv nroog thiab cov zos, kev lag luam no tab tom vam meej vim cov neeg Kenya rov qab xav ua liaj ua teb dua. Cov kws tshaj lij hu kom siv cov kev tswj kab tsuag sib xyaw ua ke rau kev ua liaj ua teb kom ruaj khov.


Lub sijhawm tshaj tawm: Plaub Hlis-07-2021